فراشپز- در این مقاله با طرز تهیه آش دندونی ساده آشنا می‌شوید. آش دندونی غذایی محبوب در فرهنگ ایرانی است، زیرا به‌طور سنتی در مراسم دندان درآوردن کودکان تهیه می‌شود، که این مناسبت‌ها لحظات شادی‌بخش و خاطره‌انگیزی را برای خانواده‌ها ایجاد می‌کند. علاوه بر این، ترکیب مغذی حبوبات و غلات در آش دندونی، باعث شده تا به یک غذای سالم و مقوی تبدیل شود که مناسب برای تمامی سنین است. طعم دلپذیر و غنی این آش، همراه با تزئینات جذابی مانند نعنا داغ، سیر داغ و کشک، همچنین تنوع در مواد اولیه و روش‌های تهیه، موجب شده که آش دندونی جایگاه ویژه‌ای در سفره‌های ایرانی داشته باشد.
سیرابی تکه‌ای ۴ لیوان
لوبیا قرمز ۱ پیمانه
نخود ۱ پیمانه
عدس ۱/۲ پیمانه
گندم ۱/۲ پیمانه
جو ۱/۲ پیمانه
هویج ۱ عدد
سیر ۲ حبه
پیاز متوسط ۲ عدد
فلفل دلمه‌ای ۱ عدد
پودر زیره ۱ قاشق چای‌خوری
روغن سرخ‌کردنی به مقدار لازم
نمک و فلفل به مقدار نیاز
زردچوبه ۱ قاشق چای‌خوری
کرفس ۲ ساقه
سیرابی را به خوبی بشویید و ریز کنید.
سیرابی خرد شده را با یک عدد پیاز، یک حبه سیر و کمی زردچوبه در قابلمه‌ای بپزید تا نرم شود.
حبوبات (لوبیا قرمز، نخود، عدس، گندم و جو) را به صورت جداگانه بپزید و کنار بگذارید.
پیاز، ساقه کرفس، هویج و فلفل دلمه‌ای را نگینی خرد کنید.
در قابلمه‌ای بزرگ، روغن را گرم کنید و سبزیجات خرد شده را با پیاز و سیر تفت دهید تا نرم و تغییر رنگ دهند.
سیرابی پخته شده و حبوبات را به قابلمه سبزیجات اضافه کنید.
زردچوبه، نمک، فلفل، پودر زیره و آب را به قابلمه اضافه کنید و بگذارید تا آش به مدت یک ساعت روی حرارت ملایم بپزد.
آش دندونی آماده شده را در ظرف سرو بکشید و با نعنا داغ و کشک تزئین کنید.
خیساندن حبوبات از شب قبل باعث کاهش زمان پخت و هضم بهتر آنها می‌شود.
می‌توانید از سبزیجات دیگری مانند جعفری و گشنیز نیز برای طعم بهتر استفاده کنید.
طرز تهیه آش دندونی لذید که کنارش نان سنگک است.
گوشت گوساله یا گوسفند ۲۰۰ گرم
قلم گوساله ۱ عدد
پیاز متوسط ۲ عدد
جو ۱/۲ پیمانه
لوبیا چیتی ۱/۲ پیمانه
گندم ۱/۲ پیمانه
لوبیا قرمز ۱/۲ پیمانه
عدس ۱/۲ پیمانه
نخود ۱/۲ پیمانه
برنج نیم‌دانه ۱/۲ پیمانه
سیر ۳ حبه
تره خرد شده ۱ لیوان
کشک، پیاز داغ و نعنا داغ به میزان دلخواه
نمک و فلفل سیاه به مقدار نیاز
زردچوبه و پودر دارچین به مقدار نیاز
گوشت را به تکه‌های کوچک تقسیم کنید و با قلم گوساله در قابلمه‌ای به همراه مقداری آب، نمک و زردچوبه بپزید تا کاملا نرم شود. سپس گوشت را ریش‌ریش کنید و کنار بگذارید.
حبوبات (لوبیا چیتی، لوبیا قرمز، نخود، عدس، گندم و جو) را به صورت جداگانه بپزید و کنار بگذارید.
پیازها و سیر‌ها را خرد کرده و در قابلمه بزرگی با روغن تفت دهید تا طلایی شوند.
زردچوبه، پودر دارچین، نمک و فلفل را به قابلمه اضافه کنید و کمی تفت دهید. سپس برنج نیم‌دانه و قلم گوساله را اضافه کنید.
گوشت ریش‌ریش شده و حبوبات پخته شده را به قابلمه اضافه کنید و بگذارید تا به مدت یک ساعت بپزد.
تره خرد شده را به قابلمه اضافه کنید و اجازه دهید تا سبزی کاملاً پخته شود.
آش دندونی را در ظرف سرو بکشید و با نعنا داغ، سیر داغ، پیاز داغ و کشک تزئین کنید.
قلم گوساله به آش طعم و مزه خاصی می‌بخشد و باعث می‌شود تا آش مقوی‌تر شود.
زیره سبز ۱ قاشق چای‌خوری
گوشت گوسفندی ریش‌ریش شده یا عصاره قلم ۲ لیوان
لوبیا چیتی ۱.۲ پیمانه
روغن مایع ۱.۲ پیمانه
نخود ۱.۲ پیمانه
گندم ۱.۲ پیمانه
عدس ۱.۲ پیمانه
پیاز متوسط ۲ عدد
کشک به مقدار نیاز
چوب دارچین ۱ تکه کوچک
مغز گردو و کشمش برای تزئین
نعنا داغ، سیر داغ و پیاز داغ برای تزئین
نمک، فلفل و زردچوبه به‌اندازه نیاز
ابتدا حبوبات (لوبیا چیتی، نخود، گندم و عدس) را به مدت چند ساعت در آب بخیسانید تا نرم شوند.
در یک قابلمه بزرگ، حبوبات خیسانده شده و گوشت را با مقداری آب بپزید. این مرحله حدود ۱ تا ۲ ساعت زمان خواهد برد تا حبوبات و گوشت نرم شوند. می‌توانید مقداری زردچوبه و فلفل به آب اضافه کنید تا طعم بهتری بگیرد.
در یک تابه جداگانه، پیازها را با روغن مایع تفت دهید تا طلایی و کاراملی شوند.
به پیاز‌های تفت داده شده، زردچوبه، فلفل و زیره سبز را اضافه کنید و چند دقیقه دیگر تفت دهید تا عطر ادویه‌ها آزاد شود.
مخلوط پیاز و ادویه‌ها را به قابلمه حبوبات و گوشت اضافه کنید. حالا همه مواد را به خوبی مخلوط کنید و اجازه دهید که به مدت ۱ ساعت روی حرارت ملایم بپزد.
پس از گذشت این مدت، اگر نیاز بود، مقداری آب به آش اضافه کنید تا به غلظت مطلوب برسد.
پس از جا افتادن آش، مغز گردو و کشمش را در کمی روغن تفت دهید و در کنار دیگر مواد آش برای تزئین استفاده کنید.
آش دندونی را در ظرف سرو بکشید و با نعنا داغ، سیر داغ و پیاز داغ تزئین کنید. همچنین می‌توانید کشک را نیز روی آن بریزید.
گوشت گوسفندی ۲۰۰ گرم
پیاز متوسط ۲ عدد
چوب دارچین ۱ تکه کوچک
نعنا داغ، سیر داغ و پیاز داغ به مقدار لازم
لوبیا قرمز ۱/۲ پیمانه
گندم ۱/۲ پیمانه
لوبیا چیتی ۱/۲ پیمانه
جو ۱/۲ پیمانه
نخود ۱/۲ پیمانه
عدس ۱/۲ پیمانه
روغن مایع به مقدار نیاز
کشک به مقدار نیاز
نمک، فلفل و زردچوبه به مقدار نیاز
حبوبات (لوبیا چیتی، لوبیا قرمز، نخود، گندم، جو و عدس) را به مدت چند ساعت (حداقل ۴-۵ ساعت) در آب بخیسانید تا نرم شوند. سپس آب آنها را تخلیه کنید.
پیازها را خرد کرده و در یک قابلمه بزرگ با روغن مایع تفت دهید تا طلایی و سبک شود.
زردچوبه را به پیاز اضافه کنید و چند دقیقه دیگر تفت دهید تا عطر زردچوبه آزاد شود.
حبوبات خیسانده شده را به قابلمه پیاز داغ اضافه کنید و مقداری آب به آن اضافه کنید. درپوش قابلمه را بگذارید و بگذارید حبوبات به آرامی بپزند و نرم شوند. این مرحله حدود ۱ تا ۱.۵ ساعت زمان می‌برد.
گوشت گوسفندی را با یک تکه چوب دارچین و کمی زردچوبه در قابلمه دیگری قرار دهید مقداری آب بپزید. این مرحله نیز حدود ۱ ساعت زمان می‌برد تا گوشت کاملا پخته و نرم شود.
پس از پخته شدن گوشت، آب آن را داخل قابلمه حبوبات بریزید.
گوشت را پس از خنک شدن، ریش‌ریش کنید و به قابلمه حبوبات اضافه کنید.
پس از گذشت ۱ ساعت و اطمینان از پخته شدن کامل حبوبات و گوشت، مقداری سیر داغ، نعنا داغ، نمک، فلفل و کشک به مواد قبلی اضافه کنید.
اجازه دهید آش به مدت ۳۰ دقیقه دیگر روی حرارت ملایم بجوشد تا طعم‌ها به خوبی ترکیب شوند.
آش دندونی مجلسی را در ظرف سرو بکشید و با نعنا داغ، سیر داغ، پیاز داغ و مقداری کشک تزئین کنید.
چوب دارچین علاوه بر عطر و طعم خوب، به کاهش بوی زهم گوشت نیز کمک می‌کند.
کشک را در آخرین مرحله اضافه کنید تا طعم آن در آش حفظ شود.
مواد اولیه میزان
روغن مایع ۱/۲ پیمانه
نمک، فلفل و زردچوبه به اندازه نیاز
کشک به مقدار نیاز
نخود ۱/۲ پیمانه
لوبیا چیتی ۱/۲ پیمانه
لوبیا قرمز ۱/۲ پیمانه
گندم ۱/۲ پیمانه
عدس ۱/۲ پیمانه
پیاز متوسط ۲ عدد
نعنا داغ، سیر داغ و پیاز داغ به مقدار لازم
حبوبات (لوبیا چیتی، لوبیا قرمز، نخود، عدس) را تمیز کرده و بشویید.
گندم را نیز حدود ۴ ساعت در آب سرد خیس کنید.
پیازها را پوست گرفته و نگینی خرد کنید.
قابلمه بزرگی را برای پخت آش دندونی انتخاب کنید و درون آن روغن بریزید. پیازها را به روغن اضافه کرده و تفت دهید تا سبک و شیشه‌ای شوند.
به محض شیشه‌ای شدن پیازها، زردچوبه را اضافه کنید و کمی دیگر تفت دهید تا عطر زردچوبه آزاد شود.
حبوبات و گندم خیسانده شده را به قابلمه پیاز داغ اضافه کنید.
به میزان لازم آب به قابلمه اضافه کنید و درپوش آن را بگذارید تا آش به خوبی بپزد و جا بیفتد. این مرحله حدود ۱ تا ۲ ساعت زمان می‌برد تا حبوبات کاملاً پخته و نرم شوند.
پس از پخته شدن حبوبات، مقداری سیر داغ، نعنا داغ، فلفل و نمک به آش اضافه کنید.
درپوش قابلمه را مجددا بگذارید و حرارت را کم کنید تا آش به مدت ۳۰ دقیقه دیگر بپزد و لعاب بیندازد.
آش دندونی آماده شده را در ظرف سرو بکشید.
روی آن را با نعنا داغ، سیر داغ، پیاز داغ و کشک تزئین کنید.
حبوبات و گندم را به طور جداگانه بپزید، سپس آنها را با هم ترکیب کنید.
حبوبات را به مدت ۱۲ تا ۱۸ ساعت در آب ولرم بخیسانید تا نفخ آنها کاهش یابد. در طی این مدت، آب حبوبات را ۲ تا ۳ مرتبه عوض کنید.
انواع آش دندونی بسته به مواد به‌کاررفته در آن متفاوت است. این تنوع در مواد اولیه و روش‌های تهیه باعث می‌شود که هر نسخه از آش دندونی طعم و مزه منحصربه‌فردی داشته باشد و به‌این‌ترتیب، این غذا به شکلی شگفت‌انگیز با ذائقه‌های مختلف سازگار شود. از آش دندونی ساده و سنتی تا نسخه‌های پیچیده‌تر با اضافه کردن سیرابی یا قلم، هر کدام به نوعی نمایانگر فرهنگ و ذائقه منطقه‌ای خاص است.
منبع: دیجی کالا
فراشپز- اگر شما هم نمی‌توانید شب‌ها به‌راحتی بخوابید نیازی نیست به قرص‌های خواب‌آور پناه ببرید…
فراشپز- بی حالی، قند خون و کم آبی بدن تا حدودی تأثیرات متناقض قهوه بر…
فراشپز- کبه سیب زمینی یکی از انواع کبه‌ها می‌باشد که برای کشور لبنان و عراق…
فراشپز- کوکو نخود فرنگی یکی دیگر از انواع کوکو می‌باشد که به روش‌های متفاوتی تهیه…
فراشپز- آغوز مسما یه غذای درست شده با گوشت اردک و مخصوص استان‌های شمال کشور…
فراشپز- زیر برنجی یا چلو گوشت لری یکی از سنتی‌ترین و معروف‌ترین غذا‌های لری است،…