فراشپز- در غروب روزهای بهاری در برخی شهرها مانند شیراز، عطر دل‌انگیز بهار نارنج در هوا پخش می‌شود و فضایی آرامش‌بخش و سرشار از طراوت ایجاد می‌کند. رایحه‌ای عالی که می‌تواند حواس را درگیر و لحظه‌ای حس خوشایند رهایی و آرامش را القا کند. در چنین لحظاتی، این تصور به ذهن می‌رسد که کاش امکان داشت این عطر را در شیشه‌ای حفظ و مانند یک عطر خاص در فروشگاه‌های لوکس عرضه کرد.
رایحه‌ی بهار نارنج آن‌قدر جذاب است که حتی پس از عبور از کنار درختان آن، تا مدت‌ها در ذهن باقی می‌ماند. همین ویژگی باعث شده تا بسیاری این شکوفه خوش‌عطر را خشک کنند و از هر دو مدل تازه و خشک آن، دمنوشی لذیذ و مفید تهیه کنند.
دمنوش بهار نارنج برای چی خوبه؟
بهار نارنج گیاهی با طبع گرم و خشک است و همین ویژگی باعث شده در طب سنتی برای درمان برخی بیماری‌ها مورد استفاده قرار گیرد. از شکوفه‌های آن در تهیه دمنوش‌های گیاهی، چه به‌صورت تنها و چه ترکیب‌شده با دیگر گیاهان دارویی، استفاده می‌شود. این شکوفه معطر همچنین در آشپزی نیز کاربرد دارد. رایحه خاص بهار نارنج باعث شده در صنایع مختلفی مانند عطرسازی، تولید روغن‌های معطر، محصولات آرایشی و بهداشتی و رایحه‌درمانی جایگاه ویژه‌ای پیدا کند.
ترکیبات و ویژگی‌های بهار نارنج
رنگ شکوفه‌های بهار نارنج، سفید متمایل به نارنجی است. زمانی که تازه از درخت چیده می‌شوند، عطری دلپذیر و طعمی لطیف دارند که البته پس از خشک شدن، کمی از شدت آن کاسته می‌شود؛ اما با این حال، خواص درمانی آن همچنان باقی می‌ماند. بررسی‌ها نشان داده‌اند که بهار نارنج حاوی مواد معدنی مفیدی مانند منیزیم، کلسیم، پتاسیم، مس و سدیم است و همچنین منبعی غنی از ویتامین‌های C، D و گروه B به شمار می‌آید. ترکیب بهار نارنج با چای سبز می‌توانید بهترین دمنوش گیاهی برای کبد چرب را به وجود بیاورد.
برای بهره‌مندی از فواید آن، معمولاً به صورت دمنوش مصرف می‌شود. البته برای کاهش طعم تلخ طبیعی آن بهتر است این دمنوش با کمی عسل یا نبات نوشیده شود. در ادامه به فواید دمنوش بهار نارنج اشاره خواهیم کرد:
تقویت عملکرد قلب
بهار نارنج می‌تواند با تنظیم فشار خون و بهبود گردش خون، به پیشگیری از ضربان نامنظم قلب و حتی در مواردی، خطر سکته‌های ناگهانی کمک کند.
رفع مشکلات گوارشی
از گذشته، این گیاه در طب سنتی برای بهبود ناراحتی‌های گوارشی تجویز می‌شده است. دمنوش آن در کاهش درد معده، گرفتگی‌های شکمی، نفخ و سوءهاضمه مؤثر است و مصرف چندباره آن در طول روز، می‌تواند به درمان اسهال و حتی یبوست کمک کند. همچنین بهار نارنج برای کاهش سکسکه نیز توصیه شده است.
تقویت سیستم ایمنی بدن
وجود آنتی‌اکسیدان‌های قوی در بهار نارنج، بدن را در برابر اثرات مخرب رادیکال‌های آزاد محافظت کرده و احتمال ابتلا به بیماری‌های مزمن و سرطان را کاهش می‌دهد. علاوه بر این و با تقویت سیستم ایمنی بدن، از سرماخوردگی نیز می‌توان پیشگیری کرد و به همین خاطر، این دمنوش را می‌توان در دسته بهترین دمنوش برای سرماخوردگی قرار داد.
آرام‌بخش و ضد اضطراب
تأثیر بهار نارنج بر سیستم عصبی چشمگیر است. مصرف دمنوش آن به بهبود خلق‌وخو، کاهش اضطراب، درمان بی‌حوصلگی و حتی سردردهای عصبی و میگرن کمک می‌کند. به همین دلیل، در رایحه‌درمانی نیز کاربرد گسترده‌ای دارد.
بهبود کیفیت خواب
برای افرادی که با بی‌خوابی یا اختلالات خواب روبه‌رو هستند، نوشیدن یک فنجان دمنوش بهار نارنج یک تا دو ساعت پیش از خواب می‌تواند خوابی عمیق، آرام و بدون استرس به همراه داشته باشد.
کاهش علائم پیش از قاعدگی
نوسانات هورمونی در دوران پیش از قاعدگی ممکن است باعث اضطراب، تحریک‌پذیری و تغییرات خلقی شود. به جای مصرف داروهای شیمیایی، نوشیدن دمنوش بهار نارنج می‌تواند تا حد زیادی به آرامش و کاهش این علائم کمک کند.
کمک به کاهش وزن
ترکیبات فعالی مانند سینفرین و اکتوپامین در بهار نارنج، با افزایش متابولیسم بدن و کاهش اشتها، در روند چربی‌سوزی مؤثر هستند. به همین دلیل، این دمنوش می‌تواند مکملی طبیعی در کنار رژیم غذایی و ورزش برای کاهش وزن باشد. علاوه بر این، این امکان وجود دارد که بتوانید جلوی افزایش چربی خون را با ترکیب بهار نارنج و دیگر مواد و تهیه بهترین دمنوش برای چربی خون بگیرید.
کمک به دفع سنگ کلیه
بهار نارنج در کنار آب کرفس می‌تواند به دفع سنگ‌های کلیه و مثانه و کاهش اندازه آن‌ها کمک کند. این ترکیب با افزایش عملکرد کلیه‌ها، به پاک‌سازی مجاری ادراری نیز کمک می‌کند.
نکات احتیاطی در استفاده از بهار نارنج
با وجود خواص فراوان، مصرف بیش‌از‌اندازه بهار نارنج هم ممکن است عوارضی در پی داشته باشد. افرادی که فشار خون بالا دارند، باید در مصرف آن دقت کنند. همچنین، به دلیل تأثیر مستقیم بهار نارنج بر سیستم عصبی، مصرف هم‌زمان آن با داروهای آرام‌بخش یا ضدافسردگی ممکن است موجب تداخل دارویی شود. در این موارد، مشورت با پزشک ضروری است. همچنین مصرف زیاد دمنوش بهار نارنج می‌تواند باعث بی‌خوابی شود.
طرز تهیه دمنوش بهار نارنج با شکوفه تازه
برای تهیه دمنوش بهار نارنج با شکوفه تازه به مواد زیر نیاز دارید:
۶ عدد شکوفه تازه بهار نارنج
۱ فنجان آب جوش
کمی عسل یا نبات (در صورت نیاز به شیرین‌کردن)
برای تهیه این دمنوش، شکوفه‌ها را به‌آرامی بتکانید تا اگر حشره یا گردوغباری روی آن‌ها نشسته، پاک شود. گل‌ها را داخل فنجان بریزید، آب جوش را اضافه کنید و در فنجان را بپوشانید. حدود ۵ دقیقه صبر کنید تا دمنوش آماده شود.
بعد از دم کشیدن، گل‌ها را با چنگال از فنجان خارج کنید. ظاهر زیبا و لطیف شکوفه‌ها ممکن است وسوسه‌تان کند که آن‌ها را در نوشیدنی نگه دارید، اما اگر مدت زیادی در آب بمانند، دمنوش تلخ می‌شود. می‌توانید یکی دو شکوفه را به‌عنوان تزئین نگه دارید و اگر طعم نوشیدنی تغییر کرد، آن‌ها را هم بردارید. در صورت تمایل، دمنوش را با مقدار کمی عسل یا نبات شیرین کرده و گرم بنوشید.
طرز تهیه دمنوش بهار نارنج خشک
اگر به شکوفه تازه بهار نارنج دسترسی ندارید، می‌توانید از خشک‌شده‌ی آن، سایر گل‌های مرکبات یا یک قاشق چای‌خوری عرق بهار نارنج استفاده کنید. در روزهای گرم دمنوش را می‌توان به‌صورت سال، این سرد و با چند قالب یخ و یک شاخه نعنا نیز سرو کرد که ترکیبی خوش‌عطر و آرام‌بخش است. برای تهیه دمنوش بهار نارنج خشک به مواد زیر نیاز دارید:
یک قاشق غذاخوری شکوفه خشک بهار نارنج
یک فنجان آب
مقدار کمی نبات یا عسل (برای شیرین‌کردن، در صورت تمایل)
برای تهیه این دمنوش، آب را روی حرارت بگذارید تا به جوش بیاید. سپس شکوفه‌های بهار نارنج را به آن اضافه کنید و اجازه دهید روی حرارت ملایم، حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه دم بکشد.
روش دیگر این است که شکوفه‌های خشک را داخل کیسه دمنوش بریزید، آن را درون فنجان قرار دهید و آب جوشیده را روی آن بریزید تا چند دقیقه بماند و عصاره آن خارج شود. در صورت تمایل، می‌توانید برای متعادل‌کردن طعم، مقدار کمی عسل یا نبات به نوشیدنی اضافه کنید. این دمنوش را گرم و تازه‌دم بنوشید.
گرفتن تلخی دمنوش بهار نارنج
دمنوش بهار نارنج یکی از نوشیدنی‌های محبوب و آرام‌بخش است، اما با عدم رعایت برخی نکات ممکن است کمی تلخ شود. برای گرفتن تلخی دمنوش بهار نارنج، رعایت چند نکته که در ادامه نام می‌بریم مفید است:
اگر شکوفه تازه بهار نارنج در دسترس باشد، تلخی کمتری نسبت به نوع خشک دارد. البته اگر از گل خشک استفاده می‌کنید، حتماً از کیفیت آن مطمئن باشید؛ گل‌هایی که بی‌کیفیت یا کهنه باشند، طعم دمنوش را خراب می‌کنند.
ماندن بیش‌ازحد گل‌ها در آب داغ یکی از دلایل اصلی تلخ شدن دمنوش است. حدود ۵ دقیقه زمان مناسبی برای دم کشیدن است؛ بیشتر از آن، طعم تلخی به نوشیدنی اضافه می‌کند.
برای کاهش تلخی، می‌توانید از مقدار کمی عسل یا نبات استفاده کنید. عسل بهار نارنج انتخاب خوبی است چون علاوه بر شیرینی، عطر طبیعی نوشیدنی را هم تقویت می‌کند.
افزودن مقدار خیلی کمی نمک (در حد نوک قاشق) گاهی می‌تواند طعم تلخ را تعدیل کند، البته باید بسیار بااحتیاط باشد تا مزه اصلی دمنوش را تغییر ندهد.
در روزهای گرم سال، دمنوش بهار نارنج را می‌توان به روش سرد تهیه کرد. این روش باعث می‌شود طعم دمنوش کمتر تلخ باشد.
افزودن چند برگ نعنا، گل محمدی، کمی آب‌لیمو یا چند قطره عصاره بادام می‌تواند دمنوش را خوش‌عطرتر و متعادل‌تر کند.
بهترین زمان مصرف دمنوش بهار نارنج
زمان نوشیدن دمنوش بهار نارنج به هدف شما از مصرف آن بستگی دارد. این نوشیدنی خوش‌عطر و آرام‌بخش می‌تواند در ساعات مختلف روز، اثرات متفاوتی داشته باشد:
پیش از خواب
اگر هدف شما کاهش تنش‌های عصبی و داشتن خوابی آرام است، بهترین زمان برای نوشیدن دمنوش بهار نارنج، شب و حدود یک تا دو ساعت پیش از خواب است. ترکیبات آرام‌بخش این گیاه، به بهبود کیفیت خواب و کاهش بی‌قراری‌های شبانه کمک می‌کند.
پس از وعده‌های غذایی
نوشیدن این دمنوش بعد از غذا، به‌ویژه ناهار یا شام، می‌تواند به هضم بهتر، کاهش نفخ و آرام‌سازی معده کمک کند. برای کسانی که دچار ناراحتی‌های گوارشی هستند، مصرف منظم آن پس از وعده‌های غذایی مفید است.
در طول روز
دمنوش بهار نارنج فقط مخصوص شب نیست. در طول روز نیز می‌توان از خواص آرام‌بخش و رایحه دلپذیر آن بهره برد. چه در زمان کار و مطالعه، چه هنگام استراحت، این دمنوش می‌تواند به کاهش استرس و ایجاد حس تعادل ذهنی کمک کند.
منبع: مجله اسنپ اکسپرس
