فراشپز- فصل گرما از راه رسیده و مهم‌ترین نکته‌ای که همه باید بدانیم، این است که به هیچ عنوان نباید اجازه دهیم بدن‌مان دچار کم‌آبی شود. چراکه کم‌آبی بدن می‌تواند ما را به سمت خستگی، بی‌حالی، خواب‌آلودگی، سردرد، کج‌خُلقی و حتی گرمازدگی و عوارض ناشی از آن ببرد که بسیار خطرناک است. از دست رفتن آب بدن و گرمازدگی می‌تواند فرد را به کما ببرد و حتی موجب مرگ او شود. پس مهم است که اجازه ندهیم آب بدن مان کم شود.
از نظر طب ایرانی، گرما می‌تواند منجر به اختلال در تعادل مزاج خستگی، خواب‌آلودگی، بی‌حالی و حتی گرمازدگی شود و عملکرد اندام‌ها و دستگاه‌ها را مختل کند. برای پیشگیری از این مشکلات، طب ایرانی توصیه‌های کاربردی فراوانی دارد که بخشی از آنها به مصرف نوشیدنی‌ها و خوراکی‌ها مربوط است.
یکی از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از کم‌آبی و گرمازدگی، مصرف شربت‌ها و نوشیدنی‌های خنک‌کننده است. شربت خاکشیر و تخم شربتی به دلیل خاصیت جذب آب و حفظ رطوبت در بدن، از بهترین گزینه‌ها هستند. شربت لیمو و شربت سکنجبین هم به دلیل طبع خنک و متعادل‌کننده، برای رفع عطش و خستگی ناشی از گرما بسیار مؤثرند. شربت سکنجبین را می‌توانید با خیار رنده‌شده یا چند برگ نعناع ترکیب کنید تا اثر خنک‌کنندگی آن چند برابر شود. همچنین فالوده خیار یا هندوانه با گلاب و کمی آب‌لیمو از نوشیدنی‌های سنتی است که به تعادل حرارت بدن کمک می‌کند.
شربت عرق بیدمشک و عرق کاسنی هم در فصل گرما توصیه می‌شوند. شما می‌توانید یک بطری از این شربت‌ها را بیرون از خانه هم همراه خود داشته باشید یا به محض برگشت به خانه، یکی از این شربت‌ها را که از قبل آماده کرده و در یخچال گذاشته‌اید، بنوشید تا هم خنک شوید و هم آب بدن‌تان که در گرما تبخیر شد، دوباره تامین شود. البته این موضوع بستگی به این دارد که چند ساعت در هوای گرم مانده‌اید یا در چه دمایی بیرون بوده‌اید.
نکته مهم در این زمینه این است که مصرف آب به تنهایی کافی نیست. چون آب حاوی الکترولیت‌ها نیست و ممکن است به سرعت از بدن دفع شود. بنابراین افزودن موادی مثل تخم شربتی یا خاکشیر به آب توصیه می‌شود. البته این به این معنا نیست که بیرون از خانه اصلا آب همراه‌تان نباشد و تشنه بمانید. اگر قرار است ساعت‌های طولانی بیرون و در گرما باشید، صبح قبل از بیرون رفتن، یک بطری تخم شربتی یا خاکشیر و شربت بیدمشک آماده کنید و در بطری بریزید و همراه خودتان داشته باشید.
طب ایرانی همچنین در هوای گرم، مصرف غذاها و میوه‌های سبک و خنک با طبع سرد و تر را توصیه می‌کند. غذاهایی مثل آب‌دوغ‌خیار (به خصوص با افزودن ماست و سبزی‌های معطر و خنکی مثل نعناع و ریحان)، آش جو، سوپ‌های حاوی سبزیجات خنک‌کننده (کاهو، خرفه، اسفناج) و میوه‌های آبدار مثل هندوانه، خیار، خربزه و طالبی و سبزیجاتی مثل کاهو. این خوراکی‌ها به تأمین رطوبت بدن کمک می‌کنند و مانع خشکی بدن ناشی از گرما می‌شوند.
در فصل‌های گرم باید از مصرف غذاهای سنگین، چرب، سرخ‌شده و ادویه‌جات تند که حرارت بدن را افزایش می‌دهند، پرهیز کرد. همچنین کاهش مصرف گوشت‌های گرم‌مزاج مانند گوشت گوسفند و جایگزینی آن با گوشت‌های سبک‌تر مانند مرغ یا ماهی توصیه می‌شود. این توصیه‌ها با تعادل‌بخشی به مزاج بدن، سلامت شما را در فصل گرما تضمین می‌کنند.
علاوه بر اهمیت خوراکی‌ها در فصل گرم، عادات صحیح هم اهمیت زیادی دارد. پوشیدن لباس‌های نخی و روشن، پرهیز از قرار گرفتن طولانی در معرض آفتاب، استراحت کافی در ساعات گرم روز و دوش گرفتن با آب ولرم – نه داغ و نه خیلی سرد – از جمله توصیه‌های طب ایرانی برای حفظ سلامت در فصل‌های گرم سال است.
منبع: همشهری آنلاین
