فراشپز- میوه‌ها و سبزیجات به دلیل قرار گرفتن در معرض خاک، سموم شیمیایی، و آلودگی‌های محیطی، مستعد آلودگی هستند این آلودگی‌ها که عمدتا از طریق سموم ایجاد می‌شوند می‌توانند سبب بیماری شوند. بنابراین، ضدعفونی کردن این مواد خوراکی و اطمینان از عدم وجود آلودگی در آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
شستن میوه‌ها پس از خرید از جمله توصیه‌های اکید بهداشتی است، اما اخیرا موجی در شبکه اجتماعی ایکس به راه افتاده که بر اساس آن بسیاری حتی درباره شست و شوی دانه‌های میوه‌ها از جمله دانه انار اظهار نظر کرده‌اند، این کاربران اما به دلیل توصیه‌شان در شست و شوی دانه میوه‌ها اشاره‌ای نکرده‌اند. اما آیا پشت این قضیه منطقی علمی وجود دارد یا این هم مانند برخی از قضایایی است که زمانی در شبکه‌های اجتماعی بدون پشتوانه علمی و صرفا برای مشغول کردن اذهان و پیدا کردن فالور مطرح می‌شود و سپس مدتی بعد دیگر به آن پرداخته نمی‌شود؟
دکتر کوروش جعفریان متخصص تغذیه ضمن رد نکردن کامل این توصیه به استثنائات مهمی در این باره اشاره می‌کند و می‌گوید در صورتی که ترک روی میوه ایجاد شده باشد در زمان سم پاشی احتمال ورود سم به آن وجود دارد. به همین دلیل اگر اناری داشته باشیم که جایی ازپوست آن ترک خورده باشد، بهتر است دانه‌های آن را بشوئیم. اما اگر میوه‌ای داشته باشیم که روی آن ترک ایجاد نشده باشد و راه نفوذی به درونش نیز وجود ندارد، شستن آن منطقی نیست.
خطر سموم برای میوه‌های ترک خورده
او دلایل چنین احتیاطی در قبال میوه‌هایی که پوست‌شان ترک خورده را چنین بر می‌شمارد: برای تقویت خیلی از مواد غذایی که از طریق درخت یا بوته عمل می‌آیند از سموم یا کودهای شیمیایی استفاده می‌شود. استفاده از این سموم بیشتر برای دفع آفات استفاده می‌شود. کود شیمیایی نیز برای تقویت محصولات کشاورزی استفاده می‌شود، هر دوی این‌ها برای انسان ضرر دارند یعنی اگر وارد بدن شوند ارگان‌ها و اندام‌ها را دچار مشکل کرده و باعث ضعف در سیستم ایمنی می‌شوند. حتی امکان دارد مسموسیت جدی در ما ایجاد کند و در دراز مدت خطر ابتلا به سرطان را بالا ببرد.
راهی برای پیشگیری
این متخصص تغذیه با بیان اینکه آلودگی‌ها و سموم در هر صورت امکان دارد از طریق غذا وارد بدن ما شود، توضیح می‌دهد: می‌توانیم در جهت جلوگیری یا پیشگیری از ورود این سموم به بدن میوه‌ها را بشوئیم و حتی در صورت مشاهده ترک روی آن‌ها مغزشان را نیز بشوئیم اما شست و شوی دانه‌ها یا مغز میوه الزاما به معنای از بین بردن تمام آلودگی‌ها نیست چرا احتمال دارد سموم و آلودگی‌ها تا حدودی در بافت میوه هم نفوذ کرده باشد. در ایران متاسفانه ما چندان بهره مند از میوه‌ها و محصولات ارگانیک نیستیم، در نتیجه شانس اینکه بتوانیم از منافع کامل میوه منتفع بشویم کم است و باعث می‌شود ما عمدتا پوست میوه را بکنیم و حذف کنیم و عملا از منافع آن منتفع نشویم.
در این میوه از بین بردن سموم غیر ممکن است
دکتر جعفریان از بین رفتن آلودگی در برخی از میوه‌ها را تقریبا امری ناممکن می‌داند و می‌گوید: آلودگی‌ها می‌توانند در حدی در میوه نفوذ کنند که نتوان برای آن راه حلی پیدا کرد به عنوان مثال اگر برای حفاظت از توت فرنگی در برابر آفات از سم بیش از حد استفاده شده باشد، خیلی دشوار خواهد بود بتوانید این سموم را از میوه جدا کنید چرا که بافت و ساختار میوه توت فرنگی جوری است که شما نمی‌توانید به سادگی آلودگی‌ها را از آن بزدائید. اما این کار را راحت تر می‌توانید با پرتقال و سیب انجام دهید و پوست‌شان را بگیرید. یک سری از محصولات صیفی ما هستند که بنا به هر دلیل ترک روی آن‌ها ایجاد شده میوه‌هایی هستند مانند انار که روی پوست‌شان ترک دارند. اگر در زمان ترک خوردن میوه سم پاشی صورت گرفته باشد به طور مشخص آن سموم وارد میوه و بافت آن شده و امکان دارد با پوست گرفتن مشکل حل نشود و همچنان خطر آلودگی آن وجود داشته باشد.
غربالگری میوه‌ها چگونه است؟
او درباره ارزیابی کمی و کیفی سلامت میوه‌ها و شیوه‌ها راهکارهای موجود در این باره در دنیا نیز می‌گوید خیلی از کشورهای دنیا پیش از ورود محصولی به بازار آن را از نظر کمی و کیفی مورد ارزیابی قرار می‌دهند و اگر شاخص‌های آن از محدوده تعیین شده فراتر رود اجازه ورود آن را به بازار نمی‌دهند یا اینکه محدودیت‌هایی برای ورود میوه‌ها به بازار از زمان سم پاشی در نظر گرفته می‌شود.
به طور مثال اعلام می‌شود که فلان میوه یا فلان محصول دو ماه پس از سم پاشی وارد بازار شود تا سمومی دیگر در آن باقی نمانده باشد. اما در کشورهایی مانند کشور ما که یک سری از محصولات به صورت سنتی وارد بازار می‌شوند و از غربال نظارتی رد نمی‌شوند، شناسایی و ردیابی میزان آلودگی در این میوه‌ها بسیار دشوار است. بنابراین ما باید یک سری استانداردها را رعایت کنیم یا حداقل از سمومی استفاده کنیم که خیلی برای سلامتی خطر نداشته باشد.
منبع: همشهری
